Paragraaf 8 Oefentoets bij dit hoofdstuk

Open vragen
1.    Geef een omschrijving van het begrip ‘waarde’.
2.    Laat door een voorbeeld zien dat normen samenhangen met waarden.
3.    a.  Wat is positieve vrijheid?
    b. Geef een voorbeeld.
4.    Wat wordt bedoeld met de waarde ‘gelijkwaardigheid’?
5.    Voor Aristoteles is rechtvaardigheid een belangrijke deugd. Om de deugd van de rechtvaardigheid te betrachten dien je over drie andere deugden te beschikken: wijsheid, moed en matigheid. Licht dit toe.
6.    Wat is de achterliggende gedachte bij etiquette?
7.    Etiquetteregels liggen mondiaal niet vast: het is afhankelijk van de cultuur welke regels gelden. Geef een voorbeeld.
8.    Cultuur zit niet in onze genen. Leg dit uit.
9.    Geef een voorbeeld van gedwongen assimilatie.
10.    Wat is xenofilie?

Multiple-choice vragen: goed of fout
Geef aan of de volgende uitspraken goed of fout zijn. Let op: alleen ‘goed’ of ‘fout’ noteren!
1.    Een voorbeeld van een waarde: \'de jassen horen niet in het leslokaal\'.
2.    Een voorbeeld van een norm is: \'op een feest ga je mooi gekleed\'.
3.    Normen passen bij waarden.
4.    Elke mens heeft waarden en normen.
5.    De overheid zorgt ervoor dat er onderwijs wordt aangeboden: een voorbeeld van ‘vrijheid van\'.
6.    Het woord gelijkheid wordt soms als feit gebruikt en soms als (morele) norm.
7.    In het christendom wordt naar Jezus van Nazareth verwezen als voorbeeld van naastenliefde.
8.    Een deugd: een eigenschap die van een mens een goed mens maakt.
9.    Tolerantie komt van het Latijnse ‘tolerare’, hetgeen betekent ‘dragen, verdragen, uithouden’.
10.    Etiquette wordt wel de grote ethiek genoemd.
11.    Van etiquetteregels kun je afwijken als je het gevoel hebt dat nieuwe, eigentijdse situaties er om vragen.
12.    Cultuur zit in de genen.
13.    Iemand zegt dat een minderheidgroep zich moet aanpassen aan de culturele meerderheid, maar daarbij wel eigen waarden, normen, manieren, etc. mag behouden. Een voorbeeld van een integratiestandpunt.
14.    Xenofilie: de neiging om de moraal en de uitingsvormen van minderheidsculturen beter te vinden dan de eigen cultuur.

Antwoorden

Open vragen
1.    Een waarde is een standpunt over wat uiteindelijk belangrijk en nastrevenswaardig is.
2.    Als mensen gezondheid een belangrijke waarde vinden, zullen ze gezond eten, niet roken en veel aan sport doen.
3.    a. Bij positieve vrijheid doelen we op een situatie waarbij er voorwaarden zijn of worden gecreëerd om je leven in te richten naar eigen inzicht.
    b. - Doordat het onderwijs in onze samenleving door de overheid gesubsidieerd wordt
    aangeboden, heb jij de mogelijkheid jezelf te ontwikkelen en te ontplooien.
    - Doordat er in onze samenleving een groot cultureel aanbod is.
4.    Elk menselijk leven is van even grote waarde en daarom dient de samenleving zo ingericht te zijn dat de mensen gelijke rechten en mogelijkheden hebben om zich te ontplooien.
5.    Wijsheid, omdat je daardoor de kennis hebt om in te schatten wat wel en niet rechtvaardig is. Moed en matigheid omdat je daardoor de durf hebt om het goede te doen en ook de zelfbeheersing om niet teveel te willen in het leven.
6.    De achterliggende gedachte bij etiquette is dat je respect hebt voor je medemensen. Dat betekent dat je in je gedrag rekening houdt met anderen. Je voorkomt dat je anderen kwetst, onnodig irriteert of in een vervelende situatie brengt. In feite zorgen etiquetteregels voor een zekere bescherming van de mens tegenover zijn omgeving.
7.    In de ene cultuur is het fatsoenlijk om bepaalde lichaamsdelen bedekt te houden (bijvoorbeeld schouders, hals of deel van het hoofd), terwijl in andere culturen mensen vrijwel geheel naakt lopen.
8.    Cultuur wordt aangeleerd in een proces van opvoeding en socialisatie. Cultuur zit dus niet in onze genen, maar wordt gevormd, gedragen en doorgegeven in een proces van voortdurende communicatie tussen mensen in een bepaalde groep.
9.    De gedwongen bekering van joden in de tijd dat christenen in Spanje de macht overnamen van de moslims aan het einde van de vijftiende eeuw. Een deel van de joden weigerde en vluchtte naar Portugal en daarna onder andere naar Nederland.
10.    De neiging om de waarden, normen en uitingsvormen van minderheidsculturen beter te vinden dan de eigen cultuur.

Multiple-choice vragen: goed of fout
1f, 2g, 3g, 4g, 5f, 6g, 7g, 8g, 9g, 10f, 11g, 12f, 13g, 14g.